Kronograf (Chronograph) Saat Nedir?
Kronograf saat, kronometre görevi görmesi için ekstra bir komplikasyonla donatılmış geleneksel bir saattir. Kronograflar, saate müdahale etmeden kronograf işlevini başlatan ve durduran iki veya üç alt kadranı ve iki düğmesi ile görsel olarak ayırt edilebilir. Kronograf saatler var olan en sofistike ve en işlevsel saat çeşitlerinden biridir. Bir saat bir veya iki, hatta üç kronograf ile birlikte tasarlanabilir. Orijinal adı Chronograph saat olan bu aletler, zamanı farklı seviyelerde ölçmek amacıyla kullanılır. NASA görevlerinden motor sporları yarışlarına kadar çeşitli alanlardaki etkin kullanımı, onu saatçilik tarihinin önemli bir parçası haline getirir. Kronograf saatin ne olduğunu anlamak için, onun nasıl çalıştığına, kullanımda ne işe yaradığına, tarihçesine ve var olan türlerine göz atmak gerekir.
Kronograf Saat Nedir?
“Kronograf nedir?” diye merak edenlere kısaca analog saatin işlevselliğini artıran bir komplikasyon olduğunu söylemek mümkündür. Kronograf, çoklu görevler yerine getirebilen bir zaman ölçüm aletidir. Grekçe’den gelen kelime, tam anlamıyla “zaman yazarı” olarak tercüme edilir, ancak temelde bir kronometre anlamına gelir. İlk kronograflar geçen zamanı belirtmek için gerçekten küçük bir kalem kullanır ancak modern kronograf modelleri kronometre ile standart ekranlı bir saati birleştirir.
İlk kronograf, 17. yüzyılın başlarında astronomik hareketleri izlemek üzere Louis Moinet tarafından icat edilir. Kral Louis XVIII, 1821'de at yarışlarının süresini ölçmek istediğinden Nicolas Mathieu Rieussec’ı bir mekanizma icat etmesi için görevlendirir. Ancak 1930'larda Breitling, tüm endüstri tarafından benimsenen üç düğmeli kronograf tasarımını tanıtır ve böylece modern kronograf ortaya çıkar.
“Kronograf saat ne işe yarar?” sorusunu cevaplamak için bu saatlerin bazı yaygın kullanım biçimlerinden bahsetmek gerekir. Kronograf saatin kullanım biçimleri; hassas zaman tutma, hız veya mesafe hesaplamalarını içerir. Pilotlar uçuş sırasında hız ve mesafe hesaplamaları yapma imkanı sunduğundan genellikle kronograf saat takarlar. Sağlık çalışanları da hastaların kalp atışlarını ölçmek için kullanabilir.
Kronograf Saat Nasıl Çalışır?
Kronograflar, çalışmak için belirli mekanikler kullanır. Analog zamanlayıcılar olduklarından, bir kronograf saatin hareketi, standart bir ekran saatinden daha karmaşıktır. Kronograf saatler, saniye, dakika ve saati ölçmek üzere genellikle üç itici kullanır. Üstte yer alan itici genellikle başlat/durdur düğmesidir, altta bulunan diğer itici ise zamanlayıcıyı sıfırlar. Bazı erkek saatleri için itici düğmeler kasanın sağ tarafına yerleştirilir. Bu modellerde başlatmaya ve durmaya yarayan düğme saat 2'de ve sıfırlamak için kullanılan düğme ise saat 4'te bulunur.
Kronograf saat kullanımı son derece kolaydır. Mekanik bir kronometre kullanmış olan herkesin kronograf saati çalıştırmak için gerekli beceriye sahip olduğu söylenebilir. Başlat/durdur düğmesi ile kronometre başlatılıp, durdurmak için tekrar aynı düğmeye basılır. Sıfırlama düğmesi ise kronometreyi resetlemek amacıyla kullanılır.
Çok fazla hareketli parçaya sahip kronograflar, diğer saatlerle aynı şekilde zamanı tutar ve dişlileri hareket ettirmek ve zamanı tutmak için yavaşça serbest kalan bir zemberek üzerinde gerilim oluşturarak çalışır. Kronograf saat, farklı zaman gruplarını izlemek için saat içinde birden fazla sisteme sahiptir. Merkezi saniye ibresi, zamanlama işlevi için geçen saniyeleri ve saniyenin kesirlerini ölçer. Küçük saniye kadranı olarak bilinen bir alt kadran, küçük bir saniye ibresiyle normal saniyeleri gösterir. Kronografların büyük çoğunluğunda dakikaları ve saatleri sayan iki ek alt kadran bulunur.
Çoğu kronografı on iki saate kadar zaman dilimlerini ölçmek için kullanabilirsiniz. Bununla birlikte, yalnızca iki alt kadranı olan kronograflar da vardır. Bu saatlerin çoğu ise otuz veya altmış dakikaya kadar çalışabilir. Tek düğmeli kronograflar oldukça nadirdir. Düğme genellikle tepeye entegre edilmiştir ve üç görevden de sorumludur.
Kronograf Saatlerin Özellikleri
En basit haliyle kronograf, kronometre için kullanılan farklı bir sözcüktür. Ancak, modern kronograflarda yerleşik bulunan ve onları kronometrelerden daha kullanışlı kılan birçok farklı özellik mevcuttur. Bunlar, mesafeyi ölçmek için takimetre ölçümlerini, kalp atış hızınızın ölçümünü, tarih pencerelerini içerir. Kronograf saatin üretilme şekli göz önüne alındığında okunabilirlik, onunla birlikte gelen diğer özelliklerden biridir. Kronografları yerleştirmek için bu saatlerin normalden daha büyük olması gerekir.
Kronograf saat modelleri otomatik, manuel veya kuvars pille çalıştırılabilir. Bazı otomatik saatler kronograf olsa da tüm kronograflar otomatik değildir. Kronograf, birincil hareketi otomatik olan, otomatik veya kuvars hareketlerini kullanabilen, saatin işlevsel kadranlarına atıfta bulunur. Kronograf kuvars harekete sahip olduğunda, mekaniği pille çalışır, kendinden kurmalı değildir. Sade saat tutkunları mekanik bir mekanizmayı tercih edebilir, ancak otomatik bir kronografın artan karmaşıklığı daha yüksek bir fiyat etiketine yol açabilir ve bu da birçok kişiyi kuvars kronograf saatlere yönlendirir.
Kronograf Saatler Nasıl Kullanılır?
Tüm kronograf saatlerin ilk ve en yaygın özelliği kronometre işlevidir. Saatin yan tarafında bulunan iki ek düğmeyi kullanarak kronometre görevini başlatabilir, durdurabilir ve sıfırlayabilirsiniz. Kronograf saatler, saati ve genellikle tarihi de gösterir. Birçok kronograf, hız gibi hesaplamalar yapmak için ek bir ölçüme de sahiptir.
Başlatma ve sıfırlama butonlarının yanı sıra ana işleme devam edilirken üstte bulunan saniye kolunu durdurduğunuzda, tur zamanının kayda alınmasını sağlar. Bazı durumlarda art arda ölçümler yapmanız gerekebilir. Bu gibi durumları sık yaşıyorsanız, başlatma ve durdurma butonlarıyla zaman kaybetmek yerine Flyback özellikli bir kronograf tercih etmelisiniz. Böylece durdurma butonuna basmanız gerekmeden yalnızca sıfırlama butonuyla başlangıç pozisyonuna geçebilir, işlemi sıfırdan başlatabilirsiniz.
Pek çok kronograf takimetre özelliği taşır. Takimetre, hızı ve mesafeyi ölçmek için kullanılan döndürülebilir bir çerçeve şeklindedir. Genellikle, yarışlarını zamanlayan sporcular tarafından kullanılır. Zamanı ve mesafeyi biliyorsanız, hızı hesaplamak için takimetreyi kullanabilirsiniz. Ayrıca, zaman ve hızı biliyorsanız, mesafenizi hesaplamak için de kullanabilirsiniz.
Bir kronograf ile normal saat arasındaki en büyük fark, kronografın göreceli zamanı kendi başına ölçebilmesidir. Kronograflar, cep saatlerindeki mekanik modellerden bugünün kuvars saatlerinde bulunanlara kadar uzun bir geçmişe sahiptir. Biçim, işlev ve hassasiyet açısından giderek daha iyi hale getirilen kronograflara, Ersa Saat’in kullanım stilinize uygun olarak sunduğu klasik, spor veya lüks tasarımlarıyla hemen ulaşabilirsiniz.