Bilin Bilebilirseniz: Saat ile İlgili Bilmeceler

Bilmeceler küçüklüğümüzden itibaren hayatımızda yer alan, bazen güldüren bazen de düşündüren zeka oyunlarındandır. Bilmecedeki amaç az ve öz bir şekilde bir nesneyi, durumu ya da kişiyi anlatmak ve tabii ki bunu kafaları karıştırarak yapmaktır. Bizler de bugün sizlerle saat ile ilgili bilmeceler nelerdir, saat bilmeceleri hangileridir bunları paylaşmak istiyoruz.

Saat ile ilgili bilmeceler konusuna geçmeden önce bilmeceleri biraz daha yakından tanıyalım.

Sözlü edebiyat geleneğinin en eski örneklerinden bir tanesi olan bilmeceler bizi çocukluğumuza götürüyor olsa da aslında yalnızca çocuklar için hazırlanmış kalıplar değildir. Bilmeceler aslında kültürel bir miras, aynı zamanda geleceğe de aktarılması gereken oldukça önemli varlıklardır. “Küçücük fıçıcık, içi dolu turşucuk” ile kapılarını araladığımız bilmece dünyasında çevremizde bulunan neredeyse hemen her şey için bir bilmece olduğunu fark ederiz. Meyveler dünyası en bilinen ve sıklıkla kullanılanları olsa da evimizde yer alan ve farklı fonksiyonları ile hayatımızı kolaylaştıran pek çok eşya için de bir bilmecenin olduğunu söyleyebiliriz.

Yine aynı şekilde daha geniş açıdan bilmecelere baktığımızda yalnızca kendi konuştuğumuz dilde değil tüm dünya üzerinde her dilde bir bilmece olduğunu da görürüz. Çünkü aklın ürünü olarak ortaya çıkan bilmece içinde birden fazla unsuru barındırır. İlk olarak merak duygusunu tetikleyecek ve dinleyicilerde cevabının ne olduğuna dair bir hayal yaratacak unsur mevcuttur. Daha sonrasında detaylı düşünüldüğünde ve incelendiğinde içinde adeta bir kimya olduğu görülür. İnce düşünülmüş, benzetmelerle donatılmış, bazen tümden gelerek ve bazen de tüme vararak yaratılmış eserler olduğu fark edilir. Bu nedenle bilmeceler hayatımızda küçük bir yere sahip olsa da kültürel bir miras olarak oldukça büyük bir etkiye sahiptir.

Konumuzu biraz daha daraltarak saat ile ilgili bilmeceler kısmına geldiğimizde çevrenizdekilere sorduğunuzda keyifle cevabını bekleyeceğiniz, onların bilmecenize karşı yarattığı cevaplarla daha da eğlenebileceğiniz bir dünya mevcuttur. Çünkü saat de tıpkı bilmeceler gibi hayatımızın olmazsa olmazlarındandır ve ona ait bilmeceleri biliyor ve öğreniyor olmak da oldukça keyifli olacaktır.

İlk bilmecemizi söyleyelim o halde.

Saat Bilmeceleri

Saat bilmeceleri arasında en çok bilinen ve en sıklıkla söylenen oldukça kısa, saati neredeyse açık bir şekilde anlatan bilmecemizdir.

Trik trak, trik trak… Diyor ki vakit geçiyor bak.

Bu bilmece saatin hareketini yansıttığı için tahmin edilmesi oldukça kolaydır ve bilmecelere giriş yapmak isteyenler için ilham verebilecek bir noktadadır. Çünkü bilmece oluşturmak için tamamen gizliliği gözetmeniz de gerekmez. Bazen aşikar söylemler de bilmeceleri besler.

Yirmi dört kez gün boyu

Yinelenmektir huyu

Bu da zaman parçası

Altmış dakika boyu.

Saat ile ilgili bilmecelerden bahsederken zamandan bahsetmemek de olmaz. Bu yüzden bazı bilmecelerde zaman vurgusunu da sıklıkla görürsünüz.

Ben giderim o gider, kolumda tik tak eder.

Kol saati bilmecesi hangisidir diye sorarsanız cevabı bu bilmece olacaktır. Saatin kolumuzda oluşu sebebiyle bizimle gelmesi ve tik tak etmesi kol saatini gösterir.

Benim adım iki hece, çalışırım gündüz gece.

Biraz daha zorlaştığını hissedebilirsiniz. Artık içine yaratıcılık ve merak unsurları da girmiş durumda. Gündüz gece çalışan ve aslında bizi terk etmeyen Ay ve Güneş yerine bu bilmecenin cevabı da saattir.

Herkes yatar, uyur, O, uyanık oturur.

Burada da saatin durmaksızın çalıştığını gösteren bir ima vardır. Bu ima ile onun geceler boyu biz uyurken tik tak tik tak çalışmaya devam ettiğinin sembolize edilmesidir.

Bu bahçede on iki kapı, insan elinin yaptığı yapı.

Saatin üzerinde yer alan ve toplamda 12 tane olan işareti anlatan bu bilmecede de cevap hızlıca aklımıza gelmez ancak biraz daha detaylı düşünüldüğünde zamanı insanın icat ettiği gerçeğini de hatırlamış oluruz.

Sokmayan akrep nerede yaşar?

Cevabı biraz daha bariz olan bilmecelerden bir tanesi de budur. Akrep ve yelkovandan oluşan saatlerde sokması ile bilinen akrep sakin sakin oturur, görevini tamamlar.

Çınçınlı hamam. Kubbesi tamam.

Bir gelin aldım. Babası imam.

Kol saatinden bahsetmişken çalar saatten de bahsetmemek olmaz. En bilinen bilmeceler arasında yerini alan bu bilmecenin de cevabı çalar saattir. Çın çın ederek ses çıkaran ve bu sesi de küçük bir tokmağın kubbevari bir parçaya vurmasıyla oluşan sesten tahmin edilebilir.

Çıt çıt çalışır, kurulunca bağrışır.

Çalar saatin biraz daha net ve kolay bulunabilir hali ise bu bilmecede saklıdır. Çıt çıt çalışması ve arkasından kurulması ya da kurma kolundan kurulması ile kurulan zamanda ses yaparak bizi uyandıran bir çalar saattir cevabı.

Zaman Bilmeceleri

Saat ile bahsederken zamanı ayrı tutmak olmaz. Saat bilmeceleri olduğu gibi zaman ve ona ait pek çok parçaya da dair bilmeceler mevcuttur.

Benim bir ağacım var, her gün bir yaprak döker.

Tahmin etmesi biraz zor bir bilmece olsa da iyi düşünüldüğünde evlerimizde kullandığımız ancak zamanla yerini dijitalleşmeye bırakan takvim olduğunu fark ederiz. Özellikle küçükken duvara asılı olan takvimden bir yaprak kopardığımızda nasıl hissettiğimizi bir hatırlayalım.

İki arkadaş, birbirini kovalar.

Birbirini kovalayabilecek çok fazla şey olsa da aslında yan yana durup bize yenilikler yaratan gündüz ve gecenin bu bilmecenin yanıtı olduğunu fark edebilirsiniz. Gece bittiğinde başlayan gündüz ve gündüz bittiğinde başlayan gece birbirini tamamlar.

O gelince coşarız,

Hediyeler sunarız,

Bol bol eğlenip,

Bir gün tatil yaparız

Cevabının sizin için de çok net olduğuna eminiz. Yeni yıl. Yılbaşı ile birlikte güzel umutlar ve dileklerle kutlamalarımızı yapar, hediyelerimizi birbirimize veririz. Ve hemen ardından bir gün tatil yaparak da yıla keyifle başlarız.

Yazımızın başında bahsettiğimiz gibi ince detaylarla işlenmiş bilmeceler bizim en değerli miraslarımızdan. Saat ile ilgili bilmeceler ve zaman bilmeceleri konusunda daha fazla örnek hazırlamamızı isterseniz bizimle paylaşmayı unutmayın.